Η γλωσσική καλλιέργεια στο νηπιαγωγείο

Περίληψη εισήγησης

Ζούμε σε ένα στάδιο στο οποίο προσπαθούμε να κατανοήσουμε και να εφαρμόσουμε στην πράξη τις καινούργιες αντιλήψεις και προσεγγίσεις που αφορούν την γλωσσική ανάπτυξη των νηπίων. Σίγουρα τα νήπια γνωρίζουν πολλά από τα μυστικά του γραπτού λόγου πριν έρθουν στο νηπιαγωγείο. Κατανοούν τον επικοινωνιακό σκοπό της γραπτής γλώσσας αφού μπορούν να "διαβάζουν" διάφορες επιγραφές και μπορούν να επεξεργαστούν διάφορα μηνύματα. Δεν περιμένουν το σχολείο να θέσει σε κίνηση αυτό το μηχανισμό.

Η "ανάγνωση" έρχεται με την ταυτόχρονη κατανόηση και αποκωδικοποίηση των γραπτών μηνυμάτων. Αν προσπαθήσουμε να τα διαχωρίσουμε τότε η ανάγνωση λειτουργεί απλά ως εξάσκηση και όχι ως κατανόηση των όσων γράφονται. Τι κάνει το νηπιαγωγείο σ' αυτό το θέμα; Αναμφίβολα ο ρόλος του στην κατάκτηση του αλφαβητισμού, στην κατανόηση και στη γλωσσική καλλιέργεια, γενικότερα, είναι ανεκτίμητος. Δημιουργική συγγραφή παραμυθιών, συνεργατικές δραστηριότητες με άξονα την Τέχνη, παιγνίδια με γράμματα και λέξεις, περιγραφές, παρατηρήσεις και ένα σωρό άλλες δραστηριότητες εξυπηρετούν τους πιο πάνω στόχους, Όμως εκτός από τις προγραμματισμένες δραστηριότητες, η καλλιέργεια του προφορικού λόγου στο νηπιαγωγείο είναι ένα άλλο πολύ βασικό στοιχείο για τη γλωσσική ανάπτυξη. Αν δεν θέλουμε να περιορίσουμε τη γλωσσική παρώθηση βασική προϋπόθεση μας πρέπει να είναι ο διάλογος με το νήπιο. Πώς όμως επικοινωνούμε με τα νήπια;